Kennnismaken met de Surinaamse cultuur

Suriname is een vruchtbaar land, met vele oerwouden en (oude) plantages. Van ananasplantages tot cashewnoten die groeien aan een boom, je kunt het je zo gek niet bedenken of Suriname heeft het. Het land is een waar paradijs aan verse vruchten, enorme avocado’s en de kokosnoten groeien letterlijk op iedere hoek van de straat. Ik heb de privilege gehad om er voor een halfjaar te wonen en er stage te lopen voor een lokale krant, De West. Mijn allereerste keer op reis voor een langere periode én buiten Europa, dat was spannend! In dit artikel zal ik je iets meer vertellen over de Surinaamse cultuur: de mentaliteit, de keuken en wat er allemaal te beleven valt (lees: jungletrips!).

Waar wil je meer over lezen?

De Surinaamse cultuur en taal

Het allereerste dat je opvalt als je het vliegveld in Suriname uitwandelt, zijn de mensen. Ze komen van alle kanten en schreeuwen uitbundig naar je. Surinamers zijn een erg levendig volk, met een relaxte en vriendelijke attitude. Het is, in tegenstelling tot Nederlanders, een ‘samen’ volk. Ze doen alles samen en familie woont bij elkaar van generatie op generatie. Daarnaast zie je in de Surinaamse samenleving ook een hele grote mix aan culturen. Allereerst de Javaanse cultuur uit Indonesië. Daarnaast wonen er zogeheten ‘Boeroes’. Dit zijn Nederlanders die rond de 17e eeuw (rond 1875) naar Suriname zijn verhuisd om boerenbedrijven op te zetten. Een groot deel van deze groep is er niet meer, het is dan ook bijzonder om een Boeroe tegen het lijf te lopen. Tot slot wonen er Hindoestanen uit India, Creolen en Marrons uit Afrika, Joden uit Spanje en Portugal, maar ook Chinezen en Brazilianen. Deze bevolkingsgroepen zijn hier in de 18e eeuw naartoe gebracht om op de plantages te werken. Het is bijzonder om te zien dat zoveel culturen uiteindelijk met elkaar vermengd zijn tot één geheel. Dit zie je aan alle tradities die worden standgehouden, maar ook aan het eten en de taal. Populaire gerechten, zoals saoto, roti, bakabana en pitjel komen onder andere uit Java, Afrika en India.

Fawaka: hoe begroet men elkaar in Suriname?

Iedere Nederlander weet wel iets te vertellen over de Surinaamse cultuur en Surinamers worden door ons vaak beschouwd als relaxed, grappig en gezellig. En dat zijn ze ook! Mensen in Suriname zijn zoals eerder vernoemd, enorm open en ontspannen, en zo begroeten ze je ook. Enorm vriendelijk, en je wordt er blij van hoe ze hier met elkaar omgaan. Iedereen maakt ook een praatje met elkaar en met jou, dit is voor Surinamers heel normaal en dit vinden ze ook leuk. Ze willen altijd iets aan je vertellen, of het nou over hun familie in Nederland gaat of iets waar ze op dat moment aan denken, het is altijd beleefd om terug te praten. Het is een lief en warm volk en je wordt oprecht blij van hun glimlach. Ze houden daarnaast erg van ouwehoeren en grapjes maken met elkaar, en dat is altijd heel gezellig.

No Spang. Rustig aan, weetje.

Je moet in het begin heel erg wennen aan het hoge ‘no spang’ gehalte (geen stress, in het Surinaams) in Suriname; alles gaat langzaam. Collega’s die een halfuur te laat zijn, en om 15:00 alweer naar huis vertrekken, het is heel normaal hier. Dit heeft alles te maken met de temperatuur. Het is er overdag zó warm, dat het logisch is dat je dingen niet snel kunt doen en je je automatisch gaat aanpassen aan de hitte. Ook maken Surinamers zich niet snel druk en vinden ze het prima om de hele dag in hun hangmat door te brengen. In Nederland maken we ons als volk al snel zorgen om de kleinste dingen, terwijl het hier allemaal lijkt te worden losgelaten. Je merkt het meteen bij een restaurantbezoek of iets anders dat tijd in beslag neemt, zoals een doktersafspraak (of iedere afspraak in het algemeen). Je kunt er meteen wel vanuit gaan dat dit langer gaat duren dan normaal. Je kunt hier niet snel genoeg aan wennen, want het werkt hier gewoon zo. En eerlijk gezegd denk ik niet dat je het heel erg zult vinden!

Om je vingers bij af te likken: de Surinaamse keuken

Als je dan uiteindelijk het Surinaamse eten voor je op je bord hebt liggen, is het ook echt vers bereid en om je vingers bij af te likken. Het eten in Suriname is een goeie mix van culturen en het één is nog lekkerder dan het ander. De populairste gerechten zijn bami, rijst met kip, saoto soep, roti, vis en bakabana. Uiteten gaan is hier voor Nederlanders heel goedkoop, aangezien de Euro een veel sterkere currency is dan de Surinaamse Dollar. Om het wat duidelijker te maken: 1 Surinaamse dollar staat gelijk aan 15 eurocent. Lekker vaak uiteten dus als je hier bent! Een populaire plek om dit te doen is de Javaans/Indiase wijk Blauwgrond. Hier vind je het lekkerste lokale eten van Suriname. Daarnaast zijn er talloze andere plekken die goed zijn voor lokaal eten, zoals Souposo, Rita’s Rotishop, of gewoon overal op straat. Als je niet vegetarisch bent, kun je op straat het lekkerste barbeque eten kopen. De lekkerste plek om uiteten te gaan vind ik zelf De Gadri aan de Waterkant, waar je lekker met een Parbo biertje kunt genieten van het uitzicht van de rivier. Ze serveren hier de beste soepen en bruine bonen (op een heerlijke Surinaamse manier!). Mijn favoriete soep in Suriname is pindasoep, maar ik heb ook vaak saoto en griti bana soep (bakbananen soep) gehad. Daarnaast is pitjel (groentes met pindasaus) erg lekker en uiteraard een portie Surinaamse bami, die overal te verkrijgen is. Echter kleeft er wel een nadeel aan al dat lekkere eten: het is namelijk niet erg gezond: het is óf heel vet, óf heel zoet, er zit eigenlijk niks tussenin. Ook de drankjes en lekkernijen zoals cakes zit vaak heel veel suiker en vet in, dus pas hier mee op!

Wat draag je in Suriname?

Qua kleding in Suriname is het aan te raden om comfortabele outdoorsandalen mee te nemen die lekker lopen en goed tegen vochtige weersomstandigheden kunnen. Het liefst dus van rubber of een ander meeverend materiaal waar je voeten blij van worden en waar je lang op kunt doorwandelen. Door de hitte kunnen zolen van bepaalde schoenen nog wel eens afdrukken op de onderkant van je voeten. Qua kleding is het aan te raden om zo dun mogelijke kleding te dragen die losjes over je lijf heen vallen. Strakke kleding is daar erg oncomfortabel en je gaat er snel in zweten. Zwierige rokjes, blousejes á la Tree of Life, en het liefst van katoen of hennep zijn wel fijn. Deze stoffen nemen namelijk het vocht goed op, ademen goed en plakken bij hitte niet tegen je huid aan. Surinamers zelf dragen veelal loszittende kleding, dunne t-shirts en makkelijke slippers. De vrouwen dragen veelal lange, zwierige rokken in felle kleuren, wat er prachtig uitziet. De vrouwen van Afrikaanse afkomst dragen daarbij vaak nog een bijpassende band over hun hoofd waar ze spullen op kunnen dragen. Dit zie je veel op markten, waar grote afstanden te voet moeten worden afgelegd.

Jungle tripjes met lokale gidsen

Het áller leukste, naast het lekkere eten, zijn alle mooie jungletrips en dagtrips die je kunt maken in Suriname (lees hier meer over hoe het is om een jungletocht te maken in Suriname!). Midden in de natuur maak je het echte Suriname mee, want naast Paramaribo is het land één grote tropische jungle, met wilde dieren en een enorme groei aan vruchten en ander lekkers. Weet jij wat zuurzak, rambutan, tangelo’s en lemmetjes zijn? Dit zijn een aantal voorbeelden van sappige vruchten die in Suriname aan de boom groeien. Daarnaast zijn er talloze kleurrijke vogels, heel veel apensoorten en als je geluk hebt, kun je zelfs een jaguar of een ocelot in het wild spotten. In de zes maanden dat ik er heb gewoond hebben we hele mooie jungletrips gemaakt, waaronder naar: De Ralleighvallen, Brownsberg, Brokopondomeer, de Voltzberg en Bigi Pan. Al deze plekken zijn uniek en middenin de jungle. Een tripje door de jungle is altijd met een ervaren gids, die je alle ins- en outs verteld over de flora en fauna die je onderweg tegenkomt. Voor de avonturieren onder ons: je kunt via Julio de Rooy (Jungle Xperience) allerlei stoere buitensportactiviteiten in de jungle doen. Zo heb ik een keer geabseilt van een waterval bij de Brownsberg, wat een heeeele gave ervaring was! Ook is er bij Berg en Dal adventure center een kabelbaan die dwars door de jungle heen gaat. Ook een hele bijzondere ervaring, die je niet snel meer zult vergeten!