Een stedentrip naar Londen is erg makkelijk gemaakt. Na een uurtje vliegen ben je vanuit Nederland al in de Engelse hoofdstad en meestal kan je er ook nog eens voor relatief weinig geld naartoe. Maar hoe zit dat als je duurzaam wilt reizen? Ik ging drie dagen op stedentrip naar Londen en probeerde me zoveel mogelijk te focussen op ecologische duurzaamheid. Klimaatverandering is immers een hot topic en reizen heeft een grote impact daarop. Een duurzame stedentrip maken klinkt heel leuk en goed, maar is het ook haalbaar? Wat moet je doen en laten en wat kost het je uiteindelijk extra? Ik zocht het voor je uit tijdens mijn zo duurzaam mogelijke stedentrip naar Londen.
Op een duurzame manier naar Londen reizen? Ervaring en tips!
De voorbereiding van mijn duurzame stedentrip
De meest voor de hand liggende keuze is natuurlijk om met de trein in plaats van het vliegtuig naar Londen te gaan. Met de nieuwe NS-verbinding met de Eurostar kun je bovendien binnen vijf uur in hartje Londen staan.
Duurzaam reizen naar Londen met de trein
Op dinsdag 4 juni stap ik dan ook om 7.45 op de trein in Eindhoven. Om 13.00 Nederlandse tijd sta ik in hartje Londen op St. Pancras International. Een retourticket kost me honderd euro. Dit is de makkelijkste stap in de duurzame stedentrip.
Overnachten in een ho(s)tel dat zich focus op ecologische én sociale duurzaamheid?
Na het boeken van de reis zelf, loop ik vast op het verblijf. Ik probeer alle tips die experts zoals Edward Huijbens, hoogleraar Cultural Geography, en Arie Stoffelen, hoogleraar Tourism Planning, me meegaven te combineren tijdens het vinden van het meest duurzame verblijf. Namelijk de afweging tussen grotere ketens die vaker ecologisch duurzaam zijn, maar niet sociaal duurzaam, of kleinere hotels of B&B’s die wel sociaal duurzaam zijn maar niet ecologisch. Het blijkt namelijk al gauw dat iets vinden dat op beide (ecologische duurzaamheid én sociale duurzaamheid) focust bijna niet te vinden is. Helemaal niet als je ook nog iets betaalbaars wilt. Op zich zijn in Londen wel wat hotel opties die zowel sociaal als ecologisch duurzaam zijn (zoals Good Hotel London en Qbic Hotel), maar deze zijn relatief duur per nacht en mijn studentenbudget tolereert dat helaas niet.
Wat doe je dan als je niet iets kan betalen dat zich op beide aspecten van duurzaamheid focust? Eén ding dat me sterk werd aangeraden door professionals: ga dan niet naar de grote, internationale hotelketens, maar kies liever iets lokaals. Ook al kies je dus in de meeste gevallen dan voor sociale duurzaamheid boven ecologische duurzaamheid. Aangezien Londen een grote wereldstad is, barst het er van de hotel- én hostelketens dus eigenlijk werd iets lokaals vinden ook nog best een opgave. Op zich zijn sommige van deze ketens wel heel duurzaam op het gebied van klimaat, maar doordat ze vrij prijzig zijn vallen ze ook weer af.
Uiteindelijk gaat mijn keuze tussen Qbic hotel en The Dictionary Hostel. Qbic hotel is een revolutionair, eco-friendly, extreem duurzaam én hip hotel. De prijs is er dan ook naar. Op mijn gekozen data betaal je er zo’n 150 euro per nacht. Maar dan slaap je wel in een op zonne-energie werkend hotel, verlicht met LED, schoongemaakt met niet-chemische schoonmaakmiddelen, en slaap je op een handgemaakt duurzaam matras. Alleen kost dat je dus wel wat.
The Dictionary Hostel is een hostel dat niet behoord tot een keten, maar is opgezet door locals. Dit hostel doet haar best om milieuvriendelijk en duurzaam te zijn door continu dingen te verbeteren, het gebouw wordt namelijk verwarmd door zonne-energie en heeft een groene rooftoptuin. Hier verblijven kost je gemiddeld zo’n 25 euro per nacht. In verband met de kosten heb ik voor The Dictionary Hostel gekozen.
Duurzame opties qua vervoer in Londen zelf
Het volgende wat ik voor mijn reis probeer uit te zoeken, is hoe ik me het beste kan bewegen binnen de stad. Natuurlijk is de meest duurzame manier van bewegen te voet. Alleen, Londen is erg groot met veel wijken die ver van elkaar verwijderd zijn. Lopen is daarom lang niet altijd een optie.
Londen heeft een enorm metronetwerk. Met een totale lengte van ruim 400 km brengt de ‘tube’ je vrijwel overal in Londen. Het is niet voor niks dat menig Londenaar graag gebruik maakt van de underground. De metro in London rijdt op elektriciteit wat het een groene optie maakt. Ook handig, je hoeft tegenwoordig niet per se meer een metroticket, dagticket of Oystercard aan te schaffen. Als je een contactloze pinpas hebt, kan je daarmee inchecken en aan het einde van de dag wordt het geld van je ritten afgeschreven.
De bussen in Londen zijn een wat lastiger verhaal. Natuurlijk is het leuker om in zo’n rode dubbeldekker te zitten dan in een metro. Je ziet meteen wat meer van de omgeving. Maar echt groen is het niet altijd. De stad is wel druk bezig met het groener maken van de bussen, maar ze zijn er nog niet. Een aantal buslijnen werken al met ‘zero-emission’ bussen. Deze bussen zijn hybride of elektrisch. Deze bussen rijden in de zogenaamde ‘low emission bus zones’. Deze zones zouden volgens de stad de slechtste luchtkwaliteit hebben en daarom is het daar het belangrijkste deze bussen in te zetten. Het probleem is alleen dat nog lang niet alle bussen groen zijn in de binnenstad. Het staat vaak wel op de bus aangegeven of het een ‘groene’ bus is en of deze op elektriciteit rijdt of hybride is
Een andere optie is de fiets. Misschien niet het eerste waar je aan denkt in Londen, maar het kan prima. Steeds meer hotels en hostels verhuren fietsen en op verschillende plekken in de stad kan je fietsen huren. Santander Bikes is een verhuurder die fietsen door de stad heeft staan. Voor £2 per dag kan je een Santander fiets meenemen. Door heel de stad verspreid staan meerdere stallingen zodat je nooit ver hoeft te zoeken naar een beschikbare fiets. In de stad vind je verschillende fietsroutes en fietspaden waardoor het niet onveilig fietsen is.
De reis zelf, kon ik écht duurzaam reizen naar en in Londen?
Benieuwd hoe het na mijn voorbereiding in Londen verder ging? Lees meer over mijn drie daagse duurzame stedentrip:
Dag één
Van deur tot deur ben ik in een kleine 7 uur in hartje Londen. Tijdens de heenreis moet ik twee keer overstappen met de trein. Hier is meer dan genoeg tijd voor ingepland, dus haasten is niet nodig. In Londen heb ik per dag een route met alternatieve en duurzame bezienswaardigheden. Rond een uur of één Engelse tijd begin ik mijn eerste route. Wie voor het eerst in Londen komt, wil natuurlijk ook wat highlights meepakken. Een mogelijk beginpunt is Buckingham Palace, waarna je via St. James Park naar de Big Ben loopt. Over de Jubilee Bridge loop je vervolgens naar de andere kant van de Theems. South Bank is een deel van Londen waar veel toeristen niet snel komen, maar wat zeker wel de moeite waard is. Deze wijk is namelijk erg cultureel en hip. Veel foodtrucks, leuke eettentjes en de niet te missen South Bank Book Market. Iedere dag door weer en wind staat deze onder de Waterloo Bridge. Oude pareltjes en klassiekers zijn hier voor een prikkie te koop.
Over de Waterloo Bridge vervolg je je weg naar Covent Garden en de Jubilee Market. Veel standjes staan hier vol met standaard souvenirs, maar hier en daar vind je unieke, handgemaakte schilderijtjes of andere artikelen. Vooral de Apple Market staat vol met kunstenaars. Het is niet alleen leuker om met een one of a kind souvenir thuis te komen, het is ook beter om (lokale) kunstenaars te betalen dan bij de grote souvenirshops aan Oxford Street of Regent Street te shoppen als we het hebben over sociale duurzaamheid. Datzelfde geldt voor de South Bank Book Market, koop hier liever je boek dan bij een grote keten zoals Waterstones. Tegelijkertijd kan je natuurlijk niet oordelen over de duurzaamheid van het maakproces, van zowel de grotere winkelketens als de kunstenaars.
Iets voorbij Covent Garden zit een verstopte oase tussen de drukke winkelstraten: Neal’s Yard. In dit kleine binnenplaatsje zitten een aantal koffietentjes, een pizzeria, een kapper en een natuurlijke cosmeticawinkel. Geen van alle zijn onderdeel van een keten. Een prima plek om even tot rust te komen en ook nog eens sociaal duurzaam.
Zo duurzaam mogelijk avondeten doe je het beste bij veganistische of vegetarische restaurants. In Shoreditch is het relatief makkelijk om een zelfstandig restaurantje te vinden waar je vegetarische opties hebt. Unity Diner is zo’n restaurant, veganistisch en alle opbrengst gaat naar dierenrechtenorganisaties. Op de menukaart staan burgers, hotdogs en groentebowls. De burgers en hotdogs zijn gemaakt met vleesvervangers en vegan kaas. Een hoofdgerecht kost gemiddeld £10, zo’n 11 euro. Het eten smaakt prima, maar na een paar happen wordt het wel al snel wat flauw.
Dag twee
De ochtend begint rustig in het kleine Postman’s Park. Londen zit vol met mooie parken, maar waar Hyde Park of Regent Park vol zit met mensen, zijn er zat andere plekjes die een stuk rustiger en mooier zijn. Postman’s Park is er zo een, niet toeristisch en een mooie alternatieve bezienswaardigheid. Dit kleine parkje is niet alleen een oase van rust, maar heeft ook een erg speciaal monument, namelijk G.F Watts’ Memorial to Heroic Self Sacrifice. Onder een overkapping hangen tientallen plakkaten ter nagedachtenis aan mensen die zijn overleden terwijl ze iemand (probeerde) te redden. Een erg mooi en indrukwekkend monument voor mensen die anders vergeten zouden worden.
Vanuit Postman’s park ben je zo bij de St. Paul’s Cathedral waarna je via de Millennium Bridge oversteekt naar de South Wark. Aan deze kant van de Theems, onder een spoorbrug, ligt Borough Market; een foodmarket met een enorme variatie aan stands. Je kan er je verse groente en fruit kopen, maar ook paella, verse sapjes of gebakjes. Vooral in de weekenden is dit een erg levendige plek. Je eten hier kopen is ook beter dan wanneer je het bij een groot restaurant of supermarkt koopt voor de sociale duurzaamheid. Opnieuw is het moeilijk oordelen waar deze verkopers hun producten vandaan halen en hoe het is geproduceerd. Bij de meeste tentjes is het plastic wat gebruikt wordt gerecycled en weer recyclebaar.
Via de Tower Bridge steek ik de Theems weer over en vervolg mijn weg naar St. Dunstan in East Church Garden. Deze kerkruïne is nu getransformeerd tot een park. Het heeft bijna iets magisch en je bent even helemaal weg uit de drukke hoofdstad. Na even tot rust te komen in dit park gaat de route verder naar Old Spitalfieds Market. Deze overdekte markthal heeft alles wat je maar wil; kleding, souvenirs, kunst, eten en drinken. You name it, they have it. Je kleding kopen op een markt draagt eerder bij aan sociale duurzaamheid dan wanneer je het in een grote keten koopt. Het nadeel ervan is wel, dat je niet weet hoe kleding op een markt is geproduceerd.
Aan de rand van de Old Spitalfields Market vind je wel grotere winkels en restaurants die onderdeel zijn van ketens. Ik lunch er bij The Diner. Met vijf restaurant in Londen officieel een keten, maar ze hebben er wel een erg uitgebreid vegan brunch menu. De blueberry pancakes zijn een aanrader. Zit je liever in de drukte van de markt? Dan is een broodje falafel van Pilpel ook een lekkere optie.
Iedereen zal beamen dat je het beste kan shoppen op Oxford Street, maar aangezien het hier barst van de fast fashion ketens, is het niet echt duurzaam winkelen. Dan kan je beter naar Brick Lane gaan. Hier zitten namelijk tal van vintage kledingwinkels. De grootste en meest bekende is de Vintage Market, waar verschillende zelfstandige vintage verkopers een plekje hebben. Naast deze grote vintage winkel zijn er nog veel meer rondom Brick Lane. Door het kopen van tweedehands kleding gaat de kleding dus langer mee en is het niet meer fast fashion, omdat het een tweede leven krijgt.
Iets verderop is het hippe Boxpark, waar veel zelfstandige verkopers zitten met duurzamere of vintage kleding. Deze winkels zitten allemaal in zeecontainers, bovenop zitten verschillende eettentjes. De meeste van deze zijn zelfstandige, lokale eettentjes en een heel aantal heeft veganistische of vegetarische opties. Ik kies ervoor om te eten bij Genesis, een vegan restaurant in Shoreditch. Hier bestel je vegan burgers, hotdogs, taco’s of salades. De fried ‘chicken’ sandwich zit vol van smaak, maar je merkt wel duidelijk dat je geen kipburger eet. Je kan bij Genesis ook terecht voor ontbijt.
Dag drie
Om 17.15 Engelse tijd vertrekt mijn trein weer richting Nederland. Dat betekent dat ik nog bijna een volle dag in Londen over heb. Iets wat veel mensen niet weten, is dat Londen een kanaal heeft waar je langs kan fietsen, het Regents Canal. Aan Rising Hill Street huur ik een Santader Bike, wat £2 per dag kost. Met deze fiets ga ik langs het kanaal naar Camden Town. Het stuk wat je tussen het gewone verkeer fietst is was lastig aangezien je natuurlijk links fietst. Wanneer je onder bij het kanaal uitkomt, is het één rechte weg en maakt het niet heel veel uit waar je precies fietst op het pad. Fietsend langs het kanaal is het bijna alsof je niet in een grote metropool als Londen zit.
Vanaf Rising Hill Street is de fietstocht naar Camden Town een klein half uur. Eenmaal daar kan je je fiets weer parkeren bij een Santader Bike stalling aan Hawley Crescent. Je kan er natuurlijk voor kiezen om op een eerder punt je fietstocht te beginnen, maar dan kom je wel meer drukkere wegen tegen.
De drukke straat van Camden Town zit vol met standaard souvenirwinkels. Daarom kan je beter meteen naar Camden Market en Camden Lock gaan. Hier zijn namelijk allerlei kraampjes met uniekere souvenirs en producten. Voor een hapje en drankje moet je bij Camden Lock zijn. Keukens van over heel de wereld verkopen hier eten, en ook hier weer veel vegan opties.
In de Camden Market zijn de Horse Stables. De naam zegt het al, vroeger waren dit paardenstallen, nu zit er in iedere stal een verkoper. Denk aan vintage kleding, kunst of antiek. In Camden Town kan je je makkelijk een middag vermaken. Natuurlijk is Camden Town wel een redelijk standaard toeristenplek om heen te gaan. Toch valt er wat voor te zeggen om deze plek te bezoeken. De sfeer is er heel anders dan op andere plekken in Londen en er zitten veel alternatieve winkeltjes en eetzaakjes.
’s Avonds om 17.15 vertrekt de Eurostar weer vanaf St. Pancras International, en een goede 4.5 uur later sta ik weer op Eindhoven Station.
De conclusie: Is een duurzame stedentrip naar Londen haalbaar?
Een duurzame stedentrip maken is zeker een optie en hoeft niet moeilijk te zijn. Het ligt er natuurlijk wel aan wat je eruit wil halen. En hoe ver je wilt gaan op het gebied van duurzaamheid, Ik probeerde het zo duurzaam mogelijk te doen met de grootste focus op ecologische duurzaamheid. Het enige openbaar vervoer wat ik binnen de stad heb gebruikt is de metro, die werkt op elektriciteit. Het gebruik van de metro heb ik beperkt gehouden tot acht ritjes in drie dagen. De rest heb ik allemaal te voet gedaan of met de Santander fiets. Veel plekken zijn makkelijk te voet bereikbaar. Fietsen is ook goed te doen in Londen, alleen wanneer je in de stad wil fietsen moet je er wel rekening mee houden dat je links rijdt.
Wat ik het lastigste vond om duurzaam te doen, waren de kleine dingen tussendoor zoals koffie of een vlugge hap. Meestal zijn dat dingen waar je ineens behoefte aan hebt en als je dan eerst nog uitgebreid moet zoeken naar een duurzaam koffietentje, duurt het best lang voor je je chai latte met havermelk daadwerkelijk hebt. Daarom heb ik deze vaak besteld bij een koffieketen, Caffé Nero, maar deze bestelde ik dus met havermelk en niet met koeienmelk. Snelle hapjes heb ik voornamelijk bij Pret-a-Porter of Pret-a-Manger gehaald. Ook een keten, maar deze is wel erg bezig met duurzaamheid en heeft vegetarische opties. Wat het dan ook weer lastig maakt is dat vrijwel alles zit verpakt in plastic: een bakje yoghurt met muesli, bananencake, fruit; alles zit in plastic. En een navulbare fles meenemen is handig, maar het ontbreekt nogal aan watertappunten in Londen.
Een veelgehoorde reden om niet duurzaam te reizen is de tijd die je er aan kwijt bent. In reistijd naar je bestemming scheelt het voor Londen 10 minuten, dus is dat geen reden om niet de trein te pakken. Daarnaast kan je in de trein makkelijk op je laptop werken met de wifi die er aanwezig is en kan je ook je telefoon of laptop opladen. Het zoeken naar veganistisch of vegetarisch eten hoeft ook helemaal niet moeilijk te zijn met behulp van filters op Tripadvisor of andere apps.
Daarnaast denken veel mensen dat duurzaam automatisch duurder is, maar veel is het niet. Maar de reis zelf kost retour van deur tot deur maar 21,14 meer met de trein dan met het vliegtuig. En daarmee bespaar je dus genoeg aan vervuilende CO2. Je geeft ietsje meer uit, maar je stoot minder uit.
Het meest uitdagende aan een duurzame reis is de verblijfplaats, de kleine hapjes en drankjes tussendoor en het verminderen van je plasticgebruik.
Conclusie: In grote lijnen is het haalbaar om een duurzame stedentrip naar Londen te maken. Het is vooral een kwestie van logisch nadenken. De makkelijkste dingen die je kan doen is niet vliegen, geen vlees eten en veel te voet of met de fiets doen.
Dit artikel is geschreven door Inge Fransen, derdejaars journalistiek studente met een enorme reislust en interesse in duurzaam reizen. Als haar studentenbudget het toelaat is ze altijd onderweg en op (city)trips en met deze tips hoopt ze jou ook te helpen om je reis te plannen! Lees ook haar andere artikel met 5 tips om duurzaam te reizen.