Ontdek de mooiste Hanzesteden in Nederland!

Eeuwenoude historische centra, schattige middeleeuwse panden en een prachtige ligging aan het water; de Hanzesteden in Nederland zijn zeker een bezoekje waard. De belangrijkste steden van dit Hanze-verbond liggen aan de rivier de IJssel, in het oosten van Nederland. Maar wat zijn Hanzesteden nou precies? En waar vind je ze allemaal? Kom meer te weten over deze steden, hun historie én wat je er kunt doen.

Waar wil je meer over lezen?

Alles over de Hanzesteden van Nederland

→ Tip: Ga op fietsreis langs een aantal Hanzesteden in Nederland
→ De tofste hotels in de Hanzesteden

Waarom heten Hanzesteden zo?

Een heel aantal steden in Nederland ontwikkelde zich tussen de twaalfde en zestiende eeuw tot belangrijke handelsplekken. Het Hanzeverbond was daar een essentieel onderdeel van. De Hanze was oorspronkelijk een samenwerking tussen kooplieden uit diverse steden die dezelfde producten in hun handel hadden. Het was een manier om de kosten te drukken, gezamenlijk te reizen en om zich als groep te verenigingen tegen grotere bestuurders.

Hanzesteden in Nederland, Duitsland en andere landen

In 1356 werd het Hanzeverbond in Lübeck, Duitsland, uitgebreid naar de steden zelf. Zo werd het een groot netwerk van samenwerkende steden die aan het water lagen. Producten als vis, granen, hout, wijn, bier, lakens, zout, pelzen en bijenwas konden zo op een makkelijkere en veiligere manier getransporteerd worden. Onder meer in Duitsland, Scandinavië, Nederland en België ontstonden deze Hanzesteden. Bekende Hanzesteden in Duitsland zijn Hamburg, Bremen en Lübeck.

→ Tip: Reis in 10 dagen langs de Hanzesteden in Duitsland

Wat betekent Hanze?

De ‘Hanze’ is een ander woord voor groep of gezelschap. In de middeleeuwen waren dit de handelslieden die samenwerkten. De Hanze is overigens nooit officieel opgericht, want er is geen document ondertekend waarop dit verbond staat. Toch was het een groot werkend netwerk van zo’n tweehonderd steden dat eeuwenlang bestond.

Welke Hanzesteden in Nederland zijn er?

Oorspronkelijk zijn er meer dan twintig Hanzesteden in Nederland, maar er zijn negen hele bekende Hanzesteden. Elburg, Kampen, Zutphen, Doesburg, Hasselt, Zwolle, Deventer, Hattem en Harderwijk zijn de Hanzesteden die nog steeds druk bezocht worden. De authentieke panden die in deze steden staan, doen nog altijd denken aan de middeleeuwen. Maasbommel is de kleinste Hanzestad van Nederland. De rivier de IJssel is ook een belangrijk onderdeel van het Hanzeverbond. Deze rivier is de verbinding tussen zeven Hanzehandelsposten in Nederland en daardoor heel typerend en belangrijk voor het verbond.

Bekendste Hanzesteden Nederland

Elburg
Kampen
Zutphen
Doesburg
Hasselt
Zwolle
Deventer
Hattem
Harderwijk
Maasbommel

Op citytrip naar een Hanzestad

Verschillende Hanzesteden zijn super leuk om te bezoeken tijdens een citytrip. Je denkt vaak aan grote steden als Amsterdam, Rotterdam of Den Haag als je aan een stedentrip in Nederland denkt. Maar de Hanzesteden zijn ook echt aanraders! Lees hieronder meer over de verschillende Hanzesteden:

Elburg: Wat te doen in Elburg? 5 aanraders!
→ Overnachtingstips: Boutique Hotel Elburg en Tapperij en B&B De Kleine Vesting
Zutphen: 8 x Wat te doen in Zutphen
→ In Zutphen logeren? Boek een nachtje bij Stadshotel & Proeflokaal ‘tOer
Doesburg: Deze bezienswaardigheden en to do’s wil je niet missen in Doesburg
→ Hotel tip: Boek een nachtje bij bed & breakfast de Oude Wasserij
Zwolle: Zo beleef je de ultieme 24 uur in Zwolle
→ Logeren in Zwolle: Pillows Hotel
Deventer: Wat te doen in Deventer? 7 tips!
→ Toffe overnachtingstips: Citystays, Pillows of De Deventer Kamer

Hoe oud zijn de Hanzesteden?

Harderwijk is al sinds 1252 een Hanzestad en is daarmee een van de oudste Hanzesteden in Nederland. Je vindt in deze stad nog een aantal delen van de oude stadsmuur, met torens. Vroeger lag het aan de Zuiderzee, maar nu kun je vanuit Harderwijk gemakkelijk een boottochtje maken over de Veluwerandmeren.

Elburg kwam in 1367 bij het Hanzeverbond en ze werd zelfs zo welvarend dat er een nieuwe stad gebouwd moest worden. In Elburg vind je nog altijd de Vischpoort, die begin vijftiende eeuw is gebouwd. Het is de entree tot deze stad. Wil je in Elburg meer te weten komen over de Hanzesteden? Ga dan naar Museum Elburg. Hier leer je meer over de historie van het stadje. In Elburg heb je ook meer dan genoeg leuke restaurants en winkeltjes om je een middag goed te vermaken.

Ook Hattem is een sfeervol, middeleeuws stadje dat tot de Hanzesteden behoort. Je vindt hier verschillende musea zoals het Anton Pieck Museum en het Nederlands Bakkerijmuseum. De stadsmuur, Dijkpoort en stadsgracht laten zien dat Hattem een echte Hanzestad is. Niet ver van Hattem ligt Zwolle, een stuk groter en ook een Hanzestad van oorsprong. In Zwolle vind je Museum De Fundatie, heel veel terrasjes en winkels en je kunt er fijn rondwandelen om de middeleeuwse panden te bewonderen. In Zwolle breng je gerust een heel weekend door.

Hanzesteden aan de IJssel

Aan de IJssel liggen de steden Deventer, Doesburg, Kampen en Zutphen, allemaal Hanzesteden. Deventer staat bekend om de Deventer Koek, de boekenmarkt en een prachtig oud Stadhuis midden in het centrum. Daarnaast kun je er goed winkelen, zijn er veel leuke restaurants en vind je in het Havenkwartier toffe creatieve plekken en horeca. Deventer is voor een weekendje weg zeker een aanrader.

Doesburg is het stadje van de mosterd en de Doesburgsche Mosterdfabriek, waar mosterd oorspronkelijk vandaan komt. Ook de prachtige en historische gebouwen zijn typerend voor Doesburg. Eén van de kenmerkende panden, is De Waag. Dit pand stamt uit 1478 en werd vroeger gebruikt om de inkomende goederen te wegen. Het stadje kreeg in 1237 al stadsrechten, dat is zestig jaar eerder dan Amsterdam.

Zutphen is ook een prachtige Hanzestad om te bezoeken, hier vind je verschillende musea, de St. Walburgiskerk en diverse hofjes en doorkijkjes die leuk zijn om te bekijken. Daarnaast kun je goed eten en drinken in Zutphen én vind je er genoeg middeleeuwse panden om je aan te vergapen.

In Overijssel liggen nog twee Hanzesteden: Kampen en Hasselt. Hasselt is een bekende stad voor pelgrims, want er is een bedevaartsroute vanaf deze stad. Daarnaast vind je er grachten en kun je er fijn door de stad wandelen. Ook Kampen heeft een sfeervol centrum vol historische panden. Wandel door de straatjes van deze Hanzestad en sla zeker de groene parken en de sfeervolle waterkant niet over.

Lees hier meer over verschillende Hanzesteden in Nederland:

Wandelen en fietsen naar de Hanzesteden

Wil je sportief bezig zijn en de Hanzesteden bezoeken? Wandel dan het Hanzestedenpad; een streekpad dat de steden langs de IJssel met elkaar verbindt. De tocht is 124 kilometer lang en loopt van Doesburg naar Kampen. Je loopt door de prachtige natuur en door de indrukwekkende steden. Volg de geel-rode markering (streekpad 11) en wandel van de ene naar de andere stad. Ook leuk als dagtocht, want de steden zijn goed bereikbaar met het openbaar vervoer.

Liever met de fiets? Doe dan de Hanzesteden Fietsroute. Deze route voert van Duitsland naar Nederland (of andersom natuurlijk) en komt langs prachtige historische plekken. Deze fietsroute begint in Neuss, in Duitsland en komt uiteindelijk in Harderwijk uit. Je fietst langs de Rijn in ons buurland en volgt in Nederland veelal de fietsknooppunten. Via Wesel, Kalkar en Emmerich fiets je de Nederlandse grens over en vanaf daar ga je landinwaarts in Nederland. Naar Nijmegen, Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle, Hasselt en Kampen en tot slot Elburg en Harderwijk. Je eindigt aan het Veluwemeer je fietstocht en je bezoek aan alle mooie Hanzesteden.

→ Tip: Maak een 7-daagse fietscruise langs verschillende Hanzesteden