Voor mijn opleiding (Docent Aardrijkskunde) zijn wij drie weken naar Ghana geweest. Tijdens die drie weken heb ik fantastische maar ook verschrikkelijke dingen gezien. Het meest aangrijpende vond ik het bezoek aan Fort Elmina. Fort Elmina ligt in het zuidwesten van Ghana, vlakbij Cape Coast.
Fort Elmina, slavenfort in de buurt van Cape Coast
Dit fort is oorspronkelijk gebouwd door de Portugezen voor goudhandel maar al snel werd het vooral gebruikt als slavenfort. Door het goud en de slavenhandel was het een geliefd fort en meerdere Europese landen probeerden dan ook het fort te veroveren. In 1637 werd het veroverd door de Nederlanders en toen kreeg het de naam Fort Elmina.
Vanuit Cape Coast naar Fort Elmina
De geschiedenis van Fort Elmina gaat dus jaren terug, maar graag vertel ik je hoe ik het bezoek heb ervaren: Wij sliepen die nacht in Cape Coast en moesten nog een uurtje of twee met de bus naar het fort. De buschauffeur stopte even toen we er bijna waren om een mooie foto te kunnen maken van het fort in zijn geheel. Als je er bij staat is het namelijk zo groot dat je het niet in één beeld kunt pakken.
Nederlandse teksten
Je kunt in het fort nog veel Nederlands terug vinden. De bijbel teksten boven de deurposten zijn Nederlands en veel straten om het fort heen hebben ook Nederlandse namen. Het is bizar als je al twee weken van huis bent en je ineens Nederlands ziet. Je ziet dan dus ook echt dat het een deel van ons verleden is en dat is confronterend om te zien.
De binnenplaats van Fort Elmina…
Als je het fort binnen komt, kom je op een grote binnenplaats waar momenteel niets gebeurt maar vroeger kwamen hier de slaven binnen. De slaven werden vervolgens verdeelt in twee dungeons, één voor mannen en één voor vrouwen. De gids vertelde ons dat er geen toilet was en dat ze dus gewoon met zo’n drie honderd mensen in een kerker zaten en daar ook hun behoeften deden. Ineens begrijp ik waarom het zo muf ruikt.
Sinds 1482 is hier niks veranderd
Alle gebouwen zijn nog uit de originele staat en er is verder sinds 1482 niets aan verbouwd. De gids legt ons uit hoe de slaven behandeld werden, iedereen is stil en luistert ademloos naar hem. Het is bijna 40C graden en hierdoor kun je een goede indruk krijgen van hoe de omstandigheden geweest moeten zijn vroeger. Het is moeilijk voor te stellen dat mensen elkaar op zo’n verschrikkelijke manier behandelde.
De angstaanjagende zee
We komen in het hokje terecht waar de slaven naar het schip gebracht werden, als ze verkocht waren. Het is een heel klein kamertje en de gids vertelt ons dat de slaven aan elkaar geketend waren en zo op het schip moesten stappen. De meeste slaven hadden nog nooit een oceaan gezien omdat ze uit het binnenland van Afrika kwamen. Als één van de slaven in paniek raakte en in het water viel, ging de rest automatisch ook te water. Op dit kleine stuk zijn de meeste slaven overleden, niet op het stuk van Afrika naar Amerika of Europa.
Terug naar een verschrikkelijke tijd
Het is een heel bizar gevoel dat je bekruipt, wanneer je een stap in zo’n verleden zet. Alles in Fort Elmina is namelijk ook nog in originele staat, waardoor je echt het gevoel hebt even terug in de tijd te gaan. Zo naderhand zou ik iedereen aanraden naar Fort Elmina te gaan, mocht je in Ghana zijn. Het is heel indrukwekkend en heftig, maar ik had het niet willen missen en het hoort bij de geschiedenis van het land.
